Pierwsze zachowane do dziś łożysko toczne pochodzi z 1780 r. i zostało użyte w podporze wiatraka. W jego skład wchodziły dwie dzielone bieżnie odlane z żeliwa, pomiędzy którymi znajdowało się czterdzieści żeliwnych kul. Należy zauważyć, że stosunek promieni rowka bieżni do kul był nieco większy niż we współczesnych łożyskach, jednak już wówczas zdawano sobie sprawę z konieczności zmniejszenia oporów ruchu spowodowanego poślizgiem w strefie styku. W XIX w. cały czas udoskonalano konstrukcję łożysk tocznych, gdyż rosło ich wykorzystywanie w różnych maszynach i urządzeniach. Największy przełom jednak nastąpił wraz z wprowadzeniem technologii obróbki ściernej, co umożliwiło osiągnięcie dostatecznej twardości, a także dokładności elementów łożyska.
Ale czym tak dokładnie jest łożysko? Łożyska to zespoły elementów konstrukcyjnych, które zapewniają stałe położenie ruchomym częściom maszyn poruszających się ruchem obrotowym (osi, wałów, a także elementów na nich osadzonych) i umożliwiają przenoszenie obciążeń oraz zmniejszają tarcie podczas względnego ruchu obracających się części. Taki układ łożysk, który zapewnia prawidłową współpracę elementów maszyn (ustala położenie osi i wałów względem korpusów), nazywa się łożyskowaniem. Zatem łożyska muszą być wykonywane z materiałów, które charakteryzują się przede wszystkim:
- dobrą odkształcalnością,
- małym współczynnikiem tarcia suchego,
- odpornością na korozję,
- odpornością na zatarcie,
- odpornością na zużycie,
- wytrzymałością zmęczeniową,
- dobrym przewodnictwem cieplnym,
- wytrzymałością na nacisk w temperaturze pracy,
- obrabialnością,
- stabilnością...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- sześć numerów magazynu „Służby Utrzymania Ruchu”,
- dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej,
- dostęp do czasopisma w wersji online,
- dostęp do wszystkich archiwalnych wydań magazynu oraz dodatków specjalnych...
- ... i wiele więcej!
.gif)
