Diagnostyka olejów elektroizolacyjnych w eksploatacji

​​

Podstawowym elementem transformatora obok rdzenia i cewek jest jego izolacja. Układ izolacyjny transformatora energetycznego składa się z preszpanowych barier i odstępników oraz przestrzeni olejowych, wypełnionych olejem elektroizolacyjnym. 

Funkcje

Oleje elektroizolacyjne zwane również cieczami elektroizolacyjnymi to mineralne lub syntetyczne oleje transformatorowe. Oleje transformatorowe to szczególna grupa olejów, których głównym zadaniem jest spełnienie funkcji izolacyjnej (dielektryk) i chłodzącej (medium odprowadzającego ciepło). Ponadto:

• Chronią izolację stałą przed dostępem wilgoci i powietrza.
• Spełniają funkcję ochronną przed korozją.
• Poprawiają wytrzymałość izolacji celulozowych przez ich nasycenie.
• Są czynnikami ułatwiającymi gaszenie łuku elektrycznego.

Aby olej spełniał te funkcje, poza odpowiednim składem chemicznym musi spełniać liczne wymagania dotyczące właściwości fizycznych, dielektrycznych, jak i czystości czy odporności na utlenianie [5, 8, 10].

Cechy

Urządzenia elektroenergetyczne wymagają olejów o doskonałych właściwościach elektroizolacyjnych oraz odpowiednich parametrach fizycznych i chemicznych. Oleje elektroizolacyjne powinny zatem mieć następujące cechy:

• dobre właściwości izolacyjne (wysokie napięcie przebicia, niska stratność dielektryczna;
• stosunkowo mała lepkość, zapewniająca efektywne chłodzenie;
• niska temperatura płynięcia;
• bardzo dobra odporność na utlenianie (zapewniająca długotrwałą pracę bez konieczności wymiany oleju);
• brak zanieczyszczeń, np. stałych, rozpuszczonych gazów, wody, śladowych ilości metali, substancji kwaśnych;
• możliwie wysoka temperatura zapłonu, w celu zmniejszenia zagrożeń pożarowych;
• bardzo dobra odporność na starzenie;
• bardzo dobre właściwości demulgujące [6, 8, 10].

Wymogi

Wymagania dotyczące właściwości olejów elektroizolacyjnych zawarte są w normach:

• PN-EN 60296...