Wskaźnik OEE – trzy podstawowe składniki
OEE (z ang. Overall Equipment Effectiveness), czyli wskaźnik efektywnego wykorzystania maszyn, to miara, która pozwala ocenić, w jakim zakresie wykorzystywane są maszyny w procesie produkcyjnym.
Wskaźnik OEE może dotyczyć różnych rodzajów maszyn – wycinarek laserowych, pras krawędziowych czy automatycznych celi gnących i wielu innych urządzeń wykorzystywanych przez firmy w zależności od ich potrzeb.
Pomiar efektywności ich wykorzystania obrazuje wskaźnik OEE, który łączy trzy miary:
REKLAMA
- dostępność,
- wydajność,
- jakość.
Jak liczyć OEE? Przykład obliczenia wskaźnika
Aby lepiej zobrazować istotę współczynnika, przyjrzyjmy się prostemu przykładowi obliczenia OEE. Załóżmy, że firma produkcyjna mająca wycinarkę laserową przetwarza surowe arkusze blach w celu przekazania wyciętych detali do następnego etapu produkcji. Obliczenie OEE na bazie dostępnych danych produkcyjnych będzie wyglądało następująco:
- dostępność
Zakład produkcyjny firmy działa 24 godziny na dobę. Przez przestoje techniczne, przerwy i zamiany operatorów maszyna była dostępna tylko przez 21 godzin.
Dostępność = (21 godzin/24 godziny) × 100% = 87,5%
- wydajność
Średnia wydajność produkcji wyniosła 12 jednostek produkcyjnych na godzinę, podczas gdy teoretyczna maksymalna wydajność wynosi 18 jednostek na godzinę.
Wydajność = (12 jednostek / 18 jednostek) × 100% = 66,7%
- jakość
Z powodów jakościowych 3% wyciętych detali z arkuszy blach nie nadawało się do dalszego przetwarzania.
Jakość = 100% detali wyciętych – 3% detali odrzuconych = 97%
Mając dane dotyczące współczynnika dostępności, wydajności i jakości produkcji, możemy obliczyć wskaźnik OEE. Na podstawie dostępnych danych pokazuje on, w jakim stopniu wykorzystywane są maszyny w procesie produkcyjnym.
Overall Equipment Effectiveness = 87,5% x 66,7% x 97% = 56,6%
Wnioskiem z uzyskanego wyniku jest to, że przez niską wydajność i dostępność maszyny, firma wykorzystuje jej potencjał jedynie w 56,6%. Jest to wynik znacząco poniżej możliwości produkcyjnych.
Punktem odniesienia dla przedstawionego przykładu jest wartość referencyjna OEE, nazywana również World Class OEE – światowej klasy OEE, która wynosi min. 85%. Taki wynik możliwy jest przy założeniu dostępności maszyn na poziomie 90%, wydajności na poziomie 95% oraz jakości produkcji wynoszącej 99%.
Wskaźnik OEE – jak zwiększyć wykorzystanie maszyn? Rola automatyzacji
Maszyna produkcyjna, taka jak np. wycinarka laserowa, może pracować w trybie ciągłym, z przerwami np. na czynności konserwacyjne. Po zainstalowaniu modułu automatyzacji maszyna zawsze ma dostarczany na czas surowy materiał oraz na bieżąco odbierane gotowe elementy. Dzięki temu nie występują przestoje związane z oczekiwaniem na materiał. Brak konieczności ciągłej obsługi maszyny przez operatora zwiększa jej dostępność, ponieważ produkcja jest możliwa, nawet jeśli operator jest niedostępny lub wykonuje inne czynności na hali produkcyjnej.
W pełni automatyczne załadunek i rozładunek wycinarki laserowej eliminują manualną pracę, jaką cyklicznie musi wykonywać operator. System pełnej automatyzacji wycinarki laserowej, taki jak SmartFlow System od Baumalog, zapewnia znacznie większą wydajność niż np. żuraw słupowy, który wymaga nie tylko obecności operatora, ale też dodatkowych czynności ze strony człowieka.
Dzięki automatyzacji wydajność parku maszynowego (OEE) może wzrosnąć nawet do 90% poprzez zwiększenie dostępności i wydajności maszyn produkcyjnych.
Poza aspektem pełnego wykorzystania parku maszynowego automatyzacja maszyny obróbczej zwiększa ergonomię pracy operatora. Bezpieczeństwo zapewniane jest poprzez wyeliminowanie fizycznych czynności przy załadunku i rozładunku ciężkich i ostrych elementów. Zapewnienie maksymalnej wydajności parku maszynowego oraz stworzenie specjalistycznych stanowisk dla pracowników produkcyjnych to klucz do sukcesu firmy w dzisiejszych czasach.
Jakie korzyści może przynieść firmie analiza OEE i bieżące monitorowanie efektywności?
Wskaźnik OEE pozwala zidentyfikować te obszary w procesie produkcyjnym, które wymagają poprawy. Przy prowadzeniu działania w trybie ciągłym zwrócenie uwagi na niektóre fragmenty procesu produkcyjnego może być wymagające. Bieżące monitorowanie efektywności wykorzystania maszyn przez współczynnik OEE pozwala eliminować wąskie gardła produkcyjne. Dzięki temu cały proces może zyskać wyższą efektywność operacyjną. Pełne wykorzystanie potencjału posiadanego parku maszynowego prowadzi do redukcji zbędnych kosztów i daje podstawę do budowania silnej pozycji konkurencyjnej na rynku.
