Postępująca automatyzacja i cyfryzacja procesów przemysłowych przyczyniają się do zmiany oblicza współczesnych zakładów produkcyjnych. Wraz z rosnącą liczbą autonomicznych maszyn, systemów sterowania bazujących na algorytmach sztucznej inteligencji oraz zaawansowanych linii produkcyjnych, zwiększa się również ryzyko związane z ich eksploatacją. Maszyny pracujące w trybie półautonomicznym, sterowane zdalnie lub operujące przy dużych prędkościach i siłach, wymagają precyzyjnie zaprojektowanych, a następnie skutecznie wdrożonych środków bezpieczeństwa, zarówno technicznego, jak i organizacyjnego.
Dział: Temat numeru
W 2027 roku wchodzi w życie nowe unijne rozporządzenie 2023/1230, które zmienia sposób modyfikowania i dokumentacji maszyn w całej UE. Choć czasu pozornie sporo, przygotowania trzeba zacząć już teraz. Kogo dotyczą zmiany, co trzeba sprawdzić już dziś i w jakich sytuacjach użytkownik przejmuje rolę producenta?
W celu oceny stanu technicznego wykorzystuje się różne pomiary. Na przestrzeni dekad rozwijały się one z różną intensywnością, co wynikało m.in. ze świadomości techników, możliwości pomiarowo-analitycznych, obszaru możliwych zastosowań, kosztów wdrożenia itp. Informacje dotyczące wczesnej historii badań olejowych zawarto w Ramce 0.
Maszyny CNC (Computer Numerical Control) to zaawansowane urządzenia sterowane komputerowo, które rewolucjonizują procesy produkcyjne w wielu branżach. Dzięki precyzyjnej obróbce materiałów, automatyzacji procesów oraz możliwościom realizacji skomplikowanych detali, maszyny CNC stały się fundamentem nowoczesnego przemysłu.
Obróbka plastyczna metali, w tym obróbka plastyczna blach to jedna z głównych metod nadawania założonych przez konstruktora kształtów metalowym przedmiotom, częściom i produktom. Dzięki tej technologii możliwe jest uzyskanie nie tylko pożądanych, często bardzo skomplikowanych form, ale również lepszych właściwości mechanicznych gotowego wyrobu.
Prasy krawędziowe to zaawansowane maszyny wykorzystywane w przemyśle obróbki metali do plastycznego formowania blach poprzez gięcie. Ich podstawowym zadaniem jest nadanie materiałom metalowym określonego kształtu poprzez kontrolowane odkształcenie w zakresie ich plastyczności, najczęściej na zimno. Proces ten polega na dociskaniu blachy stemplem do matrycy, co pozwala uzyskać precyzyjne kąty i profile.
„Rewolucja AI” to zyskujące w ostatnich latach popularność pojęcie, które odnosi się do rozwoju i coraz większej powszechności stosowania sztucznej inteligencji oraz bazujących na niej rozwiązań. W rzeczywistości jednak technologia ta była podstawą funkcjonowania wielu cyfrowych usług już od dawna, a do wzrostu jej popularności przyczyniło się udostępnienie jej szerszemu gronu internautów.
Sztuczna inteligencja (SI) odgrywa coraz większą rolę w przemyśle, wspierając w coraz większym stopniu automatyzację i robotyzację. Co więcej, w erze Przemysłu 4.0, dzięki niej można tworzyć nie tylko dużo bardziej wydajne systemy produkcyjne, ale również prowadzić analizę danych, w tym pod kątem predykcyjnego utrzymania ruchu, minimalizując możliwość wystąpienia awarii i nieplanowanych przestojów.
Międzynarodowa Federacja Robotyki (IFR) opublikowała swój raport dotyczący stanu robotyzacji przemysłu na świecie za 2023 r. Polska w zestawieniach dotyczących nowych instalacji zajmuje w nim 18. miejsce, co oznacza spadek o odpowiednio jedną pozycję w stosunku do poprzedniego opracowania. IFR przewiduje jednak zmianę trendu w latach 2024–2025.
Jak wynika z raportu Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR), Polska jest 18. na świecie rynkiem pod względem liczby zainstalowanych i pracujących robotów przemysłowych. W Europie zajmujemy siódme miejsce z 24 808 pracującymi urządzeniami. Chociaż w 2023 r. w polskich przedsiębiorstwach przybyło 2685 robotów, gęstość robotyzacji w Polsce nadal jest niska. Na 10 tys. pracowników zatrudnionych w przemyśle wytwórczym przypada zaledwie 78 robotów.
Wraz z nadejściem Przemysłu 4.0, technologii internetu rzeczy (IoT), cyfrowych fabryk oraz inteligentnych systemów zarządzania produkcją, rosną wymagania wobec infrastruktury informatycznej. Nowoczesne fabryki wykorzystują zautomatyzowane magazyny, wózki AGV, systemy SCADA i inne zaawansowane technologie, które wymagają niezawodnych rozwiązań sprzętowych. Kluczową rolę odgrywają tutaj komputery przemysłowe (IPC), które stanowią podstawę tych złożonych systemów, a także wykorzystywane są przez zakładowe Służby Utrzymania Ruchu. Komputery te muszą zapewniać stabilną, bezpieczną strukturę, zdolną do przetwarzania ogromnych ilości danych w trudnych warunkach przemysłowych.
Wiele przedsiębiorstw przemysłowych mierzy się z problemem mniej lub bardziej poważnych wypadków przy pracy oraz urazów doznanych przez pracowników. Najczęściej ich przyczyną jest zlekceważenie zasad BHP albo przez pracodawców, którzy nie zapewnili odpowiednio bezpiecznych warunków pracy, albo przez pracowników, którzy nie zastosowali się do obowiązujących w zakładzie pracy zasad. Zdarza się jednak, że są one wynikiem przypadku. Istotne jest, aby przedsiębiorca wiedział, jakie konsekwencje prawne grożą za naruszenie przepisów BHP i co zrobić, aby ich uniknąć.