Manipulatory przemysłowe zostały zaprojektowane do płynnego oraz precyzyjnego podnoszenia, przenoszenia i manipulowania (obracania, czy pozycjonowania) ładunków w obrębie ograniczonego stanowiska pracy. Zasada działania manipulatorów polega na zwielokrotnianiu siły użytej przez operatora. Urządzenia tego typu odznaczają się udźwigiem od kilku do ponad tysiąca kilogramów.
REKLAMA
Konstrukcyjnie możemy wyodrębnić dwie sekcje manipulatorów. Podzielone są one na chwytak odpowiadający za chwytanie i manipulowanie ładunkiem oraz na elementy konstrukcyjne umożliwiające transport uchwyconego ładunku w obrębie ograniczonego stanowiska ramienia manipulatora. Do chwytania i transportowania przedmiotów manipulatory wykorzystują zwykle siłowniki pneumatyczne, silniki elektryczne i układy hydrauliczne.
Czym przenosić blachy?
Zacznijmy jednak od najprostszego zadania, czyli przenoszenia blachy. Można to rozbić na wiele sposobów, z wykorzystaniem różnego rodzaju chwytaków do manipulatora. Znaczenie ma tu przede wszystkim:
- grubość blachy – 0,3 mm do nawet kilku milimetrów,
- wielkość blachy – od bardzo małych elementów po naprawdę spore rozmiary
- waga – od 20 do nawet 800 kg.
- położenie blachy – ruch, jaki trzeba wykonać, aby ją przenieść, także ma znaczenie dla wyboru konkretnego rozwiązania.
W transporcie bliskim i przy manipulowania stanowiskowym do przenoszenia blach najczęściej wykorzystuje się trzy systemy elementów roboczych i chwytaków. Są to:
- widły – kiedy pod arkuszem w miejscach pobrania i umieszczenia jest wystarczająco dużo przestrzeni; dzięki dużemu i regulowanemu rozstawowi można taki manipulator wykorzystać do przenoszenia blach o różnych wymiarach;
- przyssawki – istotna jest tutaj możliwość sprawdzenia podciśnienia w przyssawkach przed pobraniem blachy, co eliminuje ryzyko odklejenia się przyssawki i złego wyważenia ładunku;
- elektromagnesy – dopasowane do grubości arkusza; dzięki temu nie ma ryzyka, że pobierzesz więcej niż jeden arkusz (a to w wielu procesach ma duże znaczenie).
Gdzie jest ryzyko?
Blachy często są pokryte smarem lub innym rodzajem zabezpieczającego je filmu. To zabezpieczenie generuje jednak także niebezpieczeństwo wystąpienia zjawiska adhezji, a więc samoistnego sklejania się arkuszy. To zaś może utrudniać podnoszenie pojedynczych blach lub ich paczek w takiej liczbie arkuszy jakie są przewidziane dla danej operacji. Warto więc manipulator wyposażyć w funkcję wspomagającą oderwanie jednej blachy od drugiej w przypadku ich sklejenia.
Cienkie blachy z kolei mogą się nie tyle samoistnie sklejać, ile wyginać. W tym przypadku warto zastosować dużą liczbę małych przyssawek o wysokich miechach. Rozwiązanie to sprawi, że chwytak nadąży za zmianą geometrii arkusza. Warto też zwrócić uwagę na możliwość ręcznego regulowania rozmieszczenie przyssawek, co pozwala na chwytanie blach o różnych wymiarach.
Jak jeszcze można wykorzystać manipulatory do blach?
Pobieranie w pozycji poziomej i odkładanie na laser, plazmę lub wycinarkę wodną to najczęstsza praca, jaką wykonują manipulatory do blach. To jednak nie jedyne zadania, jakie realizowane są za pomocą manipulatorów. Coraz częściej użytkownikom zależy na obsłużeniu dwóch lub trzech urządzeń wycinających, np. w promieniu 5 m, za pomocą jednego manipulatora.
Jeśli z arkusza blachy wycina się elementy, pozostaje z niej ażur, który trzeba rozładować ze stanowiska pracy. Do tego można wykorzystać manipulator z hakami na łańcuchach umieszczonymi pod przyssawkami albo magnesami manipulatora. Jak widać, manipulatory mogą znacznie przyspieszyć wiele procesów produkcyjnych z użyciem blachy. Warunkiem jest dopasowanie urządzenia i chwytaków do konkretnego materiału i rodzaju wykonywanej czynności.
