Sprężarki z przekładnią zespoloną: nadzór stanu technicznego w aspekcie polityki utrzymania ruchu (cz. 1)

Utrzymanie ruchu

Problematyka utrzymania ruchu, w szczególności dla maszyn krytycznych, a także innych, mających duże znaczenie dla realizowanego procesu produkcyjnego, jest nierozerwalnie związana z potrzebą oceny stanu technicznego (ST). Remonty środków produkcji realizowane są coraz rzadziej przez służby przedsiębiorstwa, w którym maszyny pracują, a coraz częściej na warunkach outsourcingu, co prowadzi do zmniejszenia kontroli nad niektórymi szczegółami ich realizacji. W szeregu przypadków tą działalnością serwisową jest zainteresowany producent maszyny i razem z maszynami sprzedaje serwisowe kontrakty długoterminowe, które są na ogół realizowane na bazie prewencyjnego UR.

 

REKLAMA

​​

Sprężarki przynależące do grupy „sprężarek z przekładnią zespoloną” (=SzZP) – przykład takiej sprężarki pokazano na rys. 1 [1] – są najchętniej dostarczane przez producentów z bardzo ograniczonym systemem nadzoru i zabezpieczeń. Rozwiązanie to jest akceptowalne dla maszyn podlegających prewencyjnemu UR, natomiast jest już trudniej akceptowane w przypadku sprężarek pracujących w jakimś systemie produkcyjnym jako maszyny krytyczne. Maszyny krytyczne każdego systemu produkcyjnego powinny być objęte UR bazującym na ciągłej ocenie bieżącego ST (np. predykcyjnym lub nawet proaktywnym UR).

 

Rys.1. Fragment SzZP produkcji MAN Turbomachinery pokazujący dwa stopnie sprężania

 

W artykule omówiono zróżnicowanie w konstrukcji tego typu maszyn, które wpływa na zróżnicowanie pomiarów realizowanych przez system monitorowania ich ST oraz opisano modelowe rozwiązania systemu nadzoru w zależności od stopnia krytyczności maszyny oraz przypisanej jej polityki UR.

 

Zróżnicowanie konstrukcyjne SzZP

SzZP cechują się zróżnicowaną konstrukcją i w konsekwencji prezentują zróżnicowane potrzeby w zakresie pomiarów wykorzystywanych dla ich systemów monitorowania i zabezpieczeń. Zróżnicowanie wynika przede wszystkim z różnej liczby wirników oraz ze zróżnicowania rozwiązania sposobu równoważenia siły osiowej generowanej przez wirniki.

Na rys. 2 pokazano schematy kinematyczne SzZP posiadających od 1 do 8 stopni sprężania i w konsekwencji zróżnicowaną liczbę łożysk nośnych.

 

Rys.2. Przykładowe schematy kinematyczne SzZP z różną liczbą wirników

 

 Dla SzZP w zróżnicowany sposób realizowane jest równoważenie siły poosiowej generowanej przez wirnik. W tym celu wykorzystywane jest to łożysko oporowe indywidulane dla każdego wału sprężarki napędzanego przez duże koło zębate, bądź też siły poosiowe wywiązujące się w każdym napędzanym wale, które są równoważone z pomocą pierścieni oporowych współpracujących z tym dużym kołem, które jest pozycjonowane poosiowo z pomocą łożyska oporowego. Oba rozwiązania zostały schematycznie pokazane na rys. 3 i 4.

Na rys. 3 pokazano sposób równoważenia się sił poosiowych wału z wirnikami pozycjonowanymi osiowo za pomocą pierścieni oporowych współpracujących z powierzchnią boczną dużego koła zębatego, tak jak to pokazano na rys. 3A, C oraz B [2]. Sumaryczne siły poosiowe z każdego stopnia są równoważone przez łożysko oporowo-nośne wału napędowego SzZP.

 

Rys.3. Poosiowe pozycjonowanie wirników sprężarki z pomocą pierścieni oporowych (A) i (B) oraz równoważenie się sił poosiowych w wirniku SzZP (C)

 

Na rys. 4 pokazano sposób równoważenia się sił poosiowych z pomocą łożysk wzdłużnych indywidulanych dla każdego wału z wirnikami. Wał napędowy także może mieć wzdłużne łożysko oporowe (nie jest ono zaznaczone na schemacie). Tak więc w tej sytuacji siły poosiowe generowane przez jeden lub dwa wirniki utwierdzone do pojedynczego wału satelitarnego są równoważone przez łożysko wzdłużne tego wału.

 W SzZP wszystkie łożyska, zarówno te nośne, jak i oporowe, są typu ślizgowego.

 

Pobudzenia w SzZP

Kluczowym podzespołem SzZP jest jej przekładnia. Koła zębate są zazwyczaj produkowane przez specjalizowanego poddostawcę i dostarczane jako podzespoły do producenta sprężarki. Postacie drgań własnych, charakterystyki drgań oraz hałasu generowanych przez przekładnię powinny podlegać wnikliwej analizie. Podczas jej prowadzenia należy...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • sześć numerów magazynu „Służby Utrzymania Ruchu”,
  • dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej,
  • dostęp do czasopisma w wersji online,
  • dostęp do wszystkich archiwalnych wydań magazynu oraz dodatków specjalnych...
  • ... i wiele więcej!

Przypisy